WADY ZGRYZU
Wady zgryzu i leczenie ortodontyczne Rzeszów
Wady zgryzu najczęściej kojarzą się nam z wysuniętymi do przodu, krzywymi zębami szczęki oraz niewyraźną wymową osoby, która takową wadę posiada. Tymczasem w stomatologii, a właściwie w jednym z jej działów – ortodoncji, wyróżnia się mnóstwo wad zgryzu, które niekoniecznie są widoczne gołym okiem i mają wpływ nie tylko na niezrozumiałe mówienie.
Wady zgryzu to tak naprawdę wszystkie możliwe odstępstwa od sposobu zwierania zębów, polegające na nieprawidłowym (nierównym) ustawieniu zębów w łuku, opóźnieniem czasu wyrzynania się zębów, brakiem zębów z łuku lub ich nadmiarem oraz nieregularnym kształcie i większym rozmiarze zębów niż pozostałe.
Jedną z najczęstszych wad zgryzu jest tyłozgryz, polegający na nieprawidłowym położeniu dolnego łuku zębowego względem górnego. W efekcie, podczas zwierania zębów, cofnięty dolny łuk zębowy nie styka się z górnym, a zęby sieczne dolne są oddalone od górnych siekaczy. Tego rodzaju wadę możemy zauważyć w układzie twarzy, bez wykonywania zdjęć rtg, czy nawet otwierania ust. Ujawnia się ona poprzez cofnięcie dolnej wargi względem górnej, przy jednoczesnym pogłębieniu bruzdy w podbródku.
Przeciwieństwem tyłozgryzu jest oczywiście przodozgryz, polegający na wysunięciu dolnego łuku zębowego względem górnego. Kiedy zwieramy szczękę i żuchwę, dolne przednie zęby zachodzą na górne przednie zęby. Również i tę wadę można rozpoznać po rysach twarzy, a mianowicie, po wysunięci dolnej wargi i wygładzeniu bruzdy w podbródku.
Kolejna wada zgryzu to tzw. zgryz krzyżowy, który objawia się zaburzeniem wzrostu łuków zębowych w odniesieniu do pośrodkowej linii ciała. Wada ta może dotyczyć tylko kilku zębów, a jej najczęstsze objawy krzyżowanie się zębów w pionie np. kiedy dolne trzonowce są znacznie bardziej zakrzywione na zewnątrz niż górne albo górne siekacze znajdują się z tyłu, za dolnymi. Efektem zgryzu krzyżowego może być asymetria rysów twarzy. Tak ustawione zęby są także szybciej zużywane, co może prowadzić do ich próchnicy i recesji dziąseł.
Kiedy zęby górne zachodzą na dolne bardzo głęboko lub je całkowicie zakrywają, mamy do czynienia z kolejną wadą zgryzu określaną jako zgryz głęboki. Powstaje ona najczęściej w wyniku nadmiernego wyrżnięcia się zębów siecznych górnych, niekiedy także wskutek nadmiernego wzrostu szczęki w przedniej części. Wada ta może prowadzić do nadmiernego ścierania się zębów oraz do powstawania chorób dziąseł i przyzębia.
Na skutek różnych przyzwyczajeń np. ssania palców, tłoczenia języka, jak również w wyniku nierównomiernego wzrostu szczęki, może powstać wada zgryzu określana jako zgryz otwarty. Najczęściej objawia się ona poprzez niezachodzenie górnych zębów na dolne lub braku kontaktu zębów w łuku zębowym. Pierwszy etap leczenia wymaga przede wszystkim wyeliminowania negatywnych nawyków, a dopiero później, stosuje się aparaty ortodontyczne.
Jeśli dostępne miejsce na ząb jest za małe, wyżynające się zęby (zwłaszcza kły) mogą wystawać poza łuk, może tez dojść do przemieszczenia zębów siecznych jest to objaw stłoczenia zębów, które również zalicza się do wad zgryzu.
Przeciwieństwem stłoczenia zębów jest dysproporcja pomiędzy wielkością żuchwy lub szczęki, a wielkością zębów. Wyrastające zęby nie są w stanie wypełnić miejsca w szczęce, przez co powstają nieestetyczne szpary pomiędzy nimi.
Wymienione tutaj wady zgryzu należą do najczęściej spotykanych i leczonych. W większości przypadków wystarcza leczenie ortodontyczne, czyli odpowiedni aparat na zęby, który doprowadzi je do odpowiedniego ułożenia, umożliwiając komfortowe przeżuwanie oraz poprawę rysów twarzy.
